Onze inwoners hebben gelijke kansen op een goede gezondheid van –9 maanden tot 100+
Vitaliteit vormt de basis voor de volgende opgaven in dit programma en voor onze visie over meedoen en de kracht van onze inwoners. Binnen Vitaliteit ligt onze focus op de gezondheid en veerkracht van inwoners. Gezondheid zien we als het als het vermogen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. Daarvoor is een gezonde leefstijl nodig; lichamelijk, mentaal en sociaal. Aangezien dat niet voor iedereen vanzelfsprekend is, willen we dit stimuleren.
Ons doel is dat alle inwoners gelijke kansen hebben op gezondheid, van jong tot oud. Een gezonde leefstijl is al op jonge leeftijd belangrijk; daar willen we een goede basis leggen. We hebben oog voor inwoners die kwetsbaar zijn door ouderdom, een beperking, uitsluiting of tegenslag in het leven. We stimuleren vooral beschermende en gezondheid bevorderende factoren, zowel bij onze bewoners als hun omgeving. Daarnaast hebben we aandacht voor de risico’s en onderliggende problemen op sociaal en maatschappelijk vlak.
Trends en ontwikkelingen
Bredere aanpak vitaliteit
In de MAG komen het lokale preventieakkoord en sportakkoord samen. We zorgen daarmee voor een brede aanpak van vitaliteit. De acties en activiteiten uit de akkoorden zijn ondergebracht in het visiedocument ‘Lisse positief gezond’ en de MAG. Het lokale akkoord heeft geleid tot een alliantie van ketenpartners, van waaruit het preventienetwerk is opgezet.
Wij realiseren ons dat sociale connecties en zingeving een grote impact hebben op onze (mentale) gezondheid. We focussen ons op de uitrol van ‘Van Lisse actief naar Lisse vitaal’ met daarin drie thema's: een gezonder Lisse, zingeving en mentale gezondheid. We zetten ons in voor het verder uitbreiden van het netwerk. Deze gezondheidsbeweging kan alleen succesvol worden als we samenwerken met lokale partners. We zijn ervan overtuigd dat alle bedrijven, organisaties, scholen, (sport)verenigingen, horeca en supermarkten een bijdrage kunnen leveren. Of je nu stappen onderneemt voor de vitaliteit van je werknemers, een gezond gerecht op de kaart van je restaurant zet of de (sport)vereniging rookvrij maakt: alle kleine stapjes zorgen ervoor dat er meer gezonde keuzes te vinden zijn in Lisse.
Meer focus op preventie
Regionale samenwerking rond het integreren van de lokale preventieakkoorden is van belang. We bevorderen de samenwerking met bijvoorbeeld de maatschappelijke eerste lijn, zoals huisartsenpraktijken, wijkteams (en andere lokale teams) en de Centra voor Jeugd en Gezin.
Data-gedreven
Gemeentezorgspiegel: deze spiegel biedt de mogelijkheid om alle informatie over zorggebruik bij elkaar te brengen.
Afname beweging stijgende zorgkosten
Door corona is er een afname geweest in beweging. Mede hierdoor bewegen meer mensen te weinig en stijgen de zorgkosten.
Sportieve routes
De gemeente maakt sporten en bewegen in de openbare ruimte mogelijk.
Maatschappelijke accommodaties
Als er aanpassing, verbetering of uitbreiding nodig is van maatschappelijke accommodaties waarvan de gemeente economisch eigenaar is, kan dit additionele kosten met zich meebrengen. Naarmate de termijn tussen planvorming, besluitvorming, opdrachtverstrekking en uitvoering toeneemt, kunnen de kosten stijgen.
Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)
In Lisse zijn we al langer op weg om de vitaliteit van inwoners integraal te benaderen. Het belang hiervan is op landelijk niveau nu ook erkend met het Gezond en Actief Leven Akkoord. In het GALA zijn gezamenlijk afspraken gemaakt op het gebied van gezondheid en welbevinden. Daarmee bouwen we aan het fundament voor een gerichte lokale en regionale aanpak van preventie, gezondheid en sociale kwaliteit. De volgende hoofddoelen staan centraal:
- terugdringen van gezondheidsachterstanden en Kansrijke start;
- gezonde fysieke leefomgeving die uitnodigt tot bewegen en ontmoeten;
- versterken sociale basis;
- gezonde leefstijl;
- versterken van de mentale weerbaarheid en gezondheid;
- vitaal ouder worden;
- regionale preventie-infrastructuur.
Om het GALA te kunnen uitvoeren, komen er middelen naar gemeenten om aan de slag te gaan met verschillende programma’s. De programma’s uit het GALA zullen worden geïntegreerd in de uitvoeringsprogramma’s van de Maatschappelijke Agenda.
Integraal Zorgakkoord (IZA)
Het Integraal Zorgakkoord heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Om dit te bereiken zijn afspraken gemaakt tussen het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg. Voor het realiseren van de doelstellingen uit het IZA is er ook een werkprogramma voor de inzet van gemeenten. Er wordt een koppeling gemaakt met de bestaande werkstructuur tussen zorgverzekeraars en gemeenten, de (bestuurlijke) overleggen die hierover tussen VNG, ZN en VWS al plaatsvinden en de (bestuurlijke) afspraken die al zijn gemaakt over het toewerken naar een regionale preventie-infrastructuur. Gemeenten in de zorgkantoorregio gaan samen met de preferente zorgverzekeraar Zorg & Zekerheid aan de slag met het inrichten van de ketenaanpakken, zoals benoemd in het IZA. Dit zijn Kansrijke start, de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI), Obesitas en overgewicht bij kinderen, Welzijn op Recept en Valpreventie.
De MAG ‘Leven Lang Meedoen’ noemt de volgende meerjarige ambities en acties:
Onze ambitie: wat willen we bereiken?
Inclusie:
Wat gaan we doen?
|
---|
Hoe meten we of het lukt?
Wat gaan we meten? | Hoe is de situatie nu? | Bron |
---|---|---|
Score beweegvriendelijke omgeving Dit is een score voor de openbare ruimte als het gaat om de mogelijkheid om te sporten en te bewegen. Het gaat onder meer over aanwezigheid sportaccommodaties, sport- en speelplekken en parken. | 1,78 (2017) | Mulier Instituut |
% inwoners dat voldoende beweegt | 16% (2019) jeugd | GGD |
47% (2020) volwassenen 18+ | GGD | |
% jongeren dat geen genotmiddelen gebruikt, zoals alcohol en drugs Dit is het percentage 15-16-jarigen dat niet rookt en de afgelopen maand geen alcohol en drugs heeft gebruikt. | 77% (2021) | GGD |
% inwoners dat rookt | 6,4% (2019) jeugd | GGD |
16% (2020) | GGD | |
% inwoners met gezond gewicht | 76% (2020) jeugd | GGD |
50% (2016) | GGD | |
% vitale inwoners (18+) Dit zijn inwoners vol energie, die gemotiveerd zijn en goed kunnen omgaan met tegenslag. Dat blijkt uit hun antwoorden op een gevalideerde vitaliteitsvragenlijst. | 86% (2020) | GGD |
% niet sporters* | 48,8% (2020) | Gezondheidsenquête (CBS, RIVM) |
* Dit is een indicator die we volgens de ‘Regeling Beleidsindicatoren’ verplicht zijn om op te nemen in de begroting.
Activiteiten in 2024
WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?
Doel: | De gezonde keuze moet de makkelijke keuze worden. We willen een fysieke en sociale omgeving die uitnodigt tot gezond gedrag | |||||
WAT GAAN WIJ DAARVOOR DOEN? | ||||||
Activiteit | Activiteit omschrijving | |||||
A1 | Wij voeren het preventieakkoord 'Lisse positief gezond' uit. Wij bevorderen een gezonde leefstijl van onze inwoners: gezond eten en drinken, meer bewegen en sporten en minder overmatig alcoholgebruik en roken. | |||||
A2 | De brede maatschappelijke agenda sluit aan bij de begrippen ‘brede welvaart’ en ‘positieve gezondheid’ en staat voor een opgavegerichte en integrale aanpak. | |||||
A3 | ‘Iedereen doet mee’ stimuleren wij door burgerinitiatieven te ondersteunen, waar daar ruimte voor is. | |||||
A4 | Met onze partners dragen we bij aan de uitrol van ‘Van Lisse actief naar Lisse vitaal’. Dan gaat het om het monitoren, sturen en rapporteren van de taken die zijn belegd bij de verschillende (uitvoerings)partners. |
WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?
Doel: | Onze inwoners worden gezonder ouder, zowel fysiek als mentaal, en hebben meer gezonde levensjaren door levenslang te investeren in een positieve en gezonde leefstijl | |||||
WAT GAAN WIJ DAARVOOR DOEN? | ||||||
Activiteit | Activiteit omschrijving | |||||
B1 | In de omgevingsvisie formuleren we onze doelen voor een gezonde leefomgeving, met voldoende ruimte voor sport en beweging. Wij participeren vanuit Vitaliteit in de planvorming van de omgevingsvisie. Dit doen we door zowel accommodaties als buitenruimte uitdagend te maken: dat nodigt uit tot bewegen. | |||||
B2 | We gaan door met het ondersteunen en uitrollen van de sportieve routes in de openbare ruimte. Hierbij betrekken wij de buurtsportcoaches binnen de Maatschappelijke agenda. | |||||
B3 | We hebben in 2023 de doelen en activiteiten van het sport- en beweegbeleid ondergebracht in het programma Vitaliteit en voeren deze in 2024 uit. Dit draagt ook integraal bij aan diverse andere pijlers, waaronder talentontwikkeling, zorg voor elkaar, opgroeien en thuis wonen. | |||||
B5 | Raadsakkoord: Het college neemt in het uitvoeringsprogramma Vitaliteit een plan van aanpak op voor het stimuleren van gezonde voeding en beweging voor schoolgaande jeugd. Dit doet zij in samenwerking met scholen, JOGG en sportverenigingen. |
Samenwerkingspartners
Verbonden partijen | Overige samenwerkingspartners |
---|---|
Regionaal Bureau Leerrecht (RBL: onderdeel van Holland Rijnland) | Uitvoeringsorganisatie gemeentelijke (binnen)sportaccommodaties |